Bieszczady – Sanok

Sanok

Ratusz w Sanoku przy ul. Rynek 12

 

Sanok jest miastem powiatowym, leżącym w Dolinie Sanu. Najstarszą zapiską o Sanoku występuje w kronikach ruskich – Latopisie Hipackim z roku 1150. W 1339 roku Sanok został ulokowany na prawie magdeburskim, a w roku 1366 Kazimierz Wielki potwierdził prawa miejskie Sanoka. W roku 1417 w sanockim kościele farnym brał ślub z Elżbietą Granowską – Władysław Jagiełło. Przy kościele stała szkoła parafialna. Uczęszczali do niej synowie mieszczan sanockich i okolicznej szlachty, którzy studiowali później na Uniwersytecie Jagiellońskim. Największymi z absolwentów są: Grzegorz z Sanoka, wybitny humanista oraz Jan Grodek – dziewięciokrotny rektor UJ. Sanok stanowił uposażenie wdów królowych, stąd też przez wiele lat zamieszkiwała w sanockim zamku, po śmierci Władysława Jagiełły, Zofia Holszańska. Zaś o zasługach królowej Bony dla miasta, świadczy włączenie herbu Sforzów do herbu miasta. Okres od XIV do XVI wieku uchodzą za złoty wiek miasta. Od końca XVI w. rozpoczął się jego powolny upadek. W dużej mierze to była wina pożarów, z których największy był w 1566r i strawił znaczną część Sanoka. Około 1845 roku powstał tu kotlarski warsztat rzemieślniczy założony przez Walentego Lipińskiego i Mateusza Beksińskiego. Tradycje tej fabryki kultywuje obecnie Sanocka Fabryka Autobusów „Autosan”. W czasie dwudziestolecia międzywojennego Sanok wzbogacił się o Fabrykę Gumy, obecnie „Stomil”, oświetlenie elektryczne, częściowo gaz oraz szereg innych inwestycji. 9 września 1939 do Sanoka wkroczyły wojska III Rzeszy, a okupacja trwała do 9 sierpnia 1944. Po wojnie miasto rozwijało się stopniowo stając się ważnym ośrodkiem przemysłowym, komunikacyjnym i kulturowym regionu.

W Sanoku pełno jest świątyń, ratuszy, zabytkowych kamienic, muzeów, pomników, bibliotek, placów i parków. Najsłynniejsze z nich to:

  • Kościół i Klasztor franciszkanów,
  • Kościół Przemienienia Pańskiego,
  • Ramerówka,
  • Willa Zaleskich,
  • pomnik Grzegorza z Sanoka,
  • park miejski im. Adama Mickiewicza,
  • Zamek Królewski (obecnie Muzeum Historyczne)
  • sanocki skansen